ประมงพื้นบ้าน ถือว่าเป็นอีกหนึ่งอาชีพที่มีความสำคัญอย่างมากต่อระบบเศรษฐกิจไทย เพราะว่าประมงพื้นบ้านจะเป็นเครื่องมือในการหมุนเวียนเศรษฐกิจระดับรากหญ้า แต่ว่าในเรื่องของวิธีการตกปลาทะเลต้องบอกว่า ประมงพื้นบ้านมีหลายวิธีการตกที่เราเชื่อว่าหากไม่ใช่คนพื้นที่คงนึกไม่ถึงว่า เค้าจับปลาด้วยวิธีแบบนี้ด้วยเหรอ มาดูกันว่ามีวิธีไหนบ้าง
การตกปลาทะเลแบบเบ็ดไม้
หากพูดถึงการตกปลาทะเล เราต้องนึกถึงเบ็ดชั้นดี ชั้นนำ อุปกรณ์ที่ดี รอกเอย เส้นเอ็น และทุกอย่าง เพื่อให้การตกปลาทำให้ง่ายที่สุด แต่อย่างที่หนังจีนกำลังภายในมักจะพูดกัน กระบี่อยู่ที่ใจ หมายถึงหากเราเป็นเซียน เป็นผู้ชำนาญ แม้จะเป็นเพียงแค่เบ็ดธรรมดาก็ตกได้ ซึ่งมันเป็นเรื่องจริง บางเกาะชาวบ้านจะไปจับปลา เค้าไม่ได้ใช้เบ็ดอะไรวิเศษวิโสเลย เป็นเพียงแค่เบ็ดด้ามไม้ธรรมดา กับเอ็น แล้วก็เหยื่อเนื้อปลาเท่านั้นเอง จากนั้นก็เดินไปลงทะเล น้ำลึกระดับเอว จากนั้นก็หย่อนเบ็ดลงไป ปรากฏว่า ปลาติดเบ็ดแล้วก็ดึงขึ้นมาเลยแบบง่ายๆ จากนั้นก็เอาปลาใส่ลงไปในกระป๋องข้างเอว ซึ่งหากเราดูมันคงเป็นเรื่องง่ายมาก แต่เชื่อเหอะว่าถ้าทำจริงนั้น ไม่ใช่เรื่องง่ายเลย มันต้องเป็นทักษะที่ฝึกฝนมาอย่างดีเท่านั้น

การตกปลาแบบเกี่ยวขึ้นเรือ
อีกหนึ่งวิธีการที่เราเห็นลงกันในคลิปยูทูป แล้วเราเองก็ต้องอึ้งว่า เค้าทำกันได้อย่างไร นั่นก็คือ การเกี่ยวปลาขึ้นเรือ อธิบายให้เข้าใจได้ดังนี้ ชาวประมงจะขึ้นเรือออกไปหาปลา จากนั้นพอถึงหมายปลาที่กำหนด เค้าก็จะโปรยเหยื่อว่านลงไปบนผิวน้ำเพื่อล่อปลาให้มากินเหยื่อ พอปลามากินเค้าก็จะใช้วิธีเกี่ยวปลาขึ้นมา ด้วยการใช้ไม้ท่อนยาวประมาณ 1 เมตร ปลายไม้เป็นตัวเกี่ยวคล้ายตะขอ พอปลาว่ายมาใกล้เรือ ก็ตวัดปลาขึ้นมาบนเรือได้เลย หลายคนอาจจะคิดว่าเป็นไปไม่ได้ แต่เชื่อเหอะว่าเค้าทำได้จริง แถมปลาที่ตวัดขึ้นมาก็ไม่ใช่ปลาตัวเล็กด้วยนะ (บางคนตกปลาอินทรีตัวเกือบเมตรได้เลยจากวิธีนี้) แน่นอนว่าทักษะตรงนี้มันต้องเป็นคนที่ชำนาญเท่านั้นถึงจะทำได้
สัญญาณโซนาร์ธรรมชาติ
ลงใต้ไปที่ อ.จะนะ จ.สงขลา ที่นั่นมีการจับปลามากมายหลายรูปแบบ แต่สิ่งที่น่าสนใจก็คือ เค้ามีวิธีการฟังเสียงปลาในน้ำ ใช่ฟังไม่ผิด เค้ามีการฟังเสียงปลาว่าอยู่ในน้ำตรงไหน ก่อนจะพายเรือเข้าหมายไปตกปลาได้ อันนี้ฟังดูไม่น่าเชื่อแต่เป็นเรื่องจริง วิธีการนี้เรียกกันตามภาษาถิ่นว่า ดูหลำ เริ่มต้นจากชาวประมงจะออกเรือเป็นกลุ่ม 3-4 ลำ เข้าไปใกล้บริเวณหมายตกปลา (ก็จะดับเครื่องเพื่อไม่ให้ปลาแตกตื่น) จากนั้นจะมีคนหนึ่งลงไปดำน้ำเพื่อฟังเสียงปลา พอได้ได้ยินเสียงปลาก็ดูว่าทิศทางมาจากตรงไหน พอได้ทิศทางก็จะยกไม้พายเพื่อชี้ทางแล้วเรือที่เหลือก็จะไปตรงนั้น ทำการล้อมอวนเพื่อดักจับปลากลุ่มดังกล่าว พออวนล้อมพร้อมก็จะทำสัญญาณเพื่อให้ปลาตกใจ จากนั้นพอปลาแตกตื่นก็ยกอวนขึ้นเพื่อจับปลา วิธีนี้จะทำให้ชาวประมงได้ปลามากในคราวเดียว แบบที่ครั้งเดียวอาจจะพอได้เลยของวันนั้น ถือว่าเป็นการตกปลาด้วยการใช้โซนาร์ธรรมชาติแบบที่หาเลียนแบบได้ยากจริง น่าเสียดายอย่างเดียววิธีตกปลาแบบนี้แทบจะหาคนสืบทอดได้ยากมากในยุคสมัยนี้ หากสูญหายไปคงน่าเสียดายน่าดู ฝากภาครัฐเก็บองค์ความรู้เหล่านี้มาเผยแพร่ไว้ด้วยจะดีมาก